Kuvars ve özellikleri
Kuvars kum oluşturan ve dünyada en çok bilinen minerallerden biridir. Bütün sıcaklık değerleri altında oluşabilir. Kuvars, silika veya silikon dioksit (SiO2) içerir ve birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Renksiz ve ya kimyasal yapısına göre beyaz, mor, kahverengi, siyah gibi renklerde bulunabilen kuvars minerali, tüm mineral ortamlarında oluşur ve yeryüzü kayalarının önemli bir bileşenidir. Hem fiziksel hem de kimyasal olarak hava koşullarına karşı dayanıklıdır. Bu dayanıklılık, onu dağ tepelerinin baskın minerali ve sahil, nehir ve çöl kumu ana bileşeni yapar. Mohs skalasındaki sertliği 7 olan kuvars bu özelliği ile birçok doğal mineralden ayrılır. Sahip olduğu yüksek sertlik değeri ona harika bir aşındırıcı olma özelliğini kazandırır ancak tek başına bu özelliği yapı malzemeleri uygulamalarında kullanılması için yeterli değildir. İhtiyaç duyulan kuvarsın özellikleri iyi bilinmelidir. Örneğin, kuvars kumunun beton üzerindeki etkisi kumun saflığı ve parçacık büyüklüğü dağılımına bağlıdır. Kuvars kumu betonlamada kullanılan ana bileşen olduğundan, saf ve en iyi dereceli formunun kullanımı beton dayanımına büyük ölçüde fayda sağlamaktadır. Kuvars kimyasal bileşiklere, sıcağa ve dövülmeye karşı dirençlidir. Tüm bu özellikleri ile endüstriyel uygulamalarda sıklıkla kullanılan vazgeçilmez bir mineraldir.
Kuvars kullanım alanları
Başta inşaat sektöründe betonlamada olmak üzere birçok endüstriyel sektörde farklı uygulamalarda kullanılmaktadır. Örneğin kuvars kumu saha camı, düz plaka camı ve cam elyafı üretiminde kullanılır. Ayrıca kumlama, temizleme, öğütme ve zımparalama için de kullanılır. Isıya karşı dayanımı iyi olması sebebi ile döküm kumu olarak kullanılır. Yüksek erime sıcaklığına sahip oluşuyla, dökümhane işlerinin kalıpları ve maçaları için kullanılır. Bunun yanı sıra refrakter tuğlalar, aşırı sıcaklık direncinden dolayı sıklıkla kuvars kumundan yapılır. Dövülmeye karşı dirençli olması sayesinde petrol endüstrisinde doğalgaz elde etmek için açılan kırıkları açık tutacak uzun ömürlü kum olarak kullanılmaktadır. Bunlara ek olarak kauçuk, boya, macun imalatında dolgu maddesi olarak ve madencilik endüstrisindeki çekişlerde kullanılır. Ayrıca golf, voleybol ve beyzbol sahalarında, çocuk kum kutularında ve deniz kıyılarında rekreasyon amaçlı kullanılır. Diğer uygulama alanlarından farklı olarak kuvars minerali değerli taş yapımında da kullanılmaktadır.
Neden kuvars?
- Her sıcaklık değerinde oluşabilmesi ve dünya üzerinde yaygın olarak bulunmasıyla, alternatiflerine göre daha düşük maliyetlidir.
- Yüksek sertlik değeri ile yapı malzemeleri uygulamalarında kullanım için elverişlidir.
- Isıya dayanıklı özelliği ile refrakter (yüksek ısıya dayanıklı) ürünler yapmak için ideal bir malzemedir.