Palmiye Ağacı Özellikleri? Bakımı Nasıldır?

Palmiye ağaçları uzun gövdeleriyle tropik iklimlerin vazgeçilmez bitkilerinden biridir. Sadece sahil bölgelerinde değil iç mekanlardan bahçelere kadar birçok farklı yerde yetiştirilebilirler. Estetik görünümleriyle bulundukları ortama ferahlık katan palmiyeler, doğru bakım sağlandığında uzun yıllar boyunca sağlıklı bir şekilde büyüyebilir.

Palmiye Ağacı Nedir?

Palmiyeler oldukça geniş bir bitki ailesinin üyeleri ve her biri kendine has özelliklere sahip. Öyle ki yukarıda bahsettiğimiz üzere iç mekanlarda büyütülen salon palmiyeleri bile vardır. Doğal olarak en çok tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişen palmiyeler aslında dünya genelinde çok farklı bölgelerde de karşımıza çıkabiliyor.

Sıcaktan hoşlanan yapıları sayesinde genellikle deniz kenarlarında, bahçelerde veya büyük parklarda sıkça görüyoruz. Fakat tropikal iklimin yanı sıra soğuğa dayanıklı türleri de yok değil. Bilhassa bazı palmiye türleri, uygun bakım sağlandığında soğuk iklimlere bile uyum sağlayabiliyor. Hindistan cevizi ve hurma gibi birçok tropikal meyve aslında palmiye ailesinin bir üyesinden geliyor. Yaprakları ve lifleri çeşitli el sanatlarında ve endüstriyel alanlarda kullanılıyor.

Palmiye Ağacı Nerelerde Yetişir?

Palmiyeler en çok sıcak ve nemli iklimlerde yetişir. Bu yüzden doğal olarak en fazla Güney Amerika, Afrika, Asya ve Avustralya’nın tropikal bölgelerinde görülürler. Bilhassa sahil şeritleri, nemli ormanlar ve ılıman vadiler palmiyelerin kendini en rahat hissettiği yerlerdir. Bol güneş ve nem onlar için iyi koşullardır.

Akdeniz ve Ilıman Bölgelerde de Yetişir mi?

Palmiyeler sıcak iklimleri sevse de sadece tropik bölgelerle sınırlı değillerdir. Akdeniz iklimine sahip ülkelerde de palmiyeler oldukça yaygın. Örnek verecek olursak İspanya, İtalya, Yunanistan ve Türkiye’nin güney sahilleri gibi bölgelerde doğal ortamlarında rahatça büyüyebilirler.

Özellikle Antalya, Mersin, İzmir gibi şehirlerimizde palmiyeleri sıkça görebilirsiniz. Bu bölgeler hem yeterince sıcak hem de yazları kurak ama nem oranı dengeli olduğu için palmiyeler burada gayet mutlu şekilde büyürler. İstanbul gibi daha kuzeyde kalan şehirlerde de görüyoruz fakat kış aylarında hava soğuduğunda zarar görmemeleri için iyi bakılması gerekiyor.

Soğuğa Dayanıklı Palmiyeler de Var mı?

Şaşırtıcı gelebilir ama evet bazı palmiye türleri soğuk hava koşullarına dayanıklıdır. Tabii ki bir palmiye ağacının karlı bir ortamda mutlu olması pek mümkün değil ama bazı türler -10°C’ye kadar dayanabilmektedir.

·       Çin Fan Palmiyesi (Trachycarpus fortunei): Kar yağsa bile hayatta kalabiliyor.

·       Jelly Palm (Butia capitata): Hafif soğuklara dayanıklı ve oldukça popüler.

·       Needle Palm (Rhapidophyllum hystrix): En dayanıklı türlerden biri ve ABD’de soğuk eyaletlerde bile yetiştiriliyor.

Evde veya Bahçede Palmiye Yetiştirmek Mümkün mü?

Sıcak bir bölgede yaşıyorsanız bahçenize bir palmiye dikmek muazzam bir seçim olacaktır ama daha serin iklimlerde yaşıyorsanız iç mekanlara uygun Areka Palmiyesi, Kentia Palmiyesi veya Salon Palmiyesi gibi türleri kullanabilirsiniz. Bu türler saksıda yetişmeye uygun ve evinizde tropik bir hava yaratmak için doğru seçimlerdir.

Palmiye Ağacının Kökeni

Palmiye ailesi Cretaceous Dönemi yani yaklaşık 80 milyon yıl öncesine kadar uzanıyor. Bu da dünyanın henüz şekillenmeye başladığı, dinozorların hüküm sürdüğü bir zaman dilimi demek. O dönemde palmiye ağaçları dünyanın birçok yerinde doğal olarak yetişiyordu. Palmiye bitkileri tropik bölgelerde çok daha yaygın olup bugünkü halinden çok farklı, daha ilkel türlerle karşımıza çıkıyordu. Fakat zamanla dünya iklimlerinin değişmesiyle palmiye türlerinin büyük kısmı tropikal ve subtropikal bölgelerde yoğunlaşmaya başladı.

Palmiye ağaçları, tarih boyunca pek çok farklı kültür tarafından keşfedildi ve kullanıldı. Eski Mısır’da, Hindistan’da ve Yunanistan’da palmiyelere dair izler bulmak mümkün. Mısırlılar, palmiye ağacını hem hayatta kalmak için hem de dini ritüellerde kullanıyorlardı. Palmiyelerin meyveleri, yaprakları ve lifleri birçok farklı amaçla kullanılabiliyordu. Hurmanın ilk yetiştirildiği yerlerin başında Hindistan ve Mezopotamya gelmektedir. Palmiyeler hem besin kaynağı olarak hem de tıbbi amaçlarla kullanılmaya başlanmıştı. Hurma palmiye ağacının bir türüdür ve hala dünya çapında önemli bir meyve kaynağıdır.

Popüler Palmiye Türleri ve Özellikleri

Palmiye ağaçları sıcak iklimlerin vazgeçilmezi, tropik havanın en güzel temsilcilerindendir. Her biri kendine özgü özellikleriyle güzeldir. En güzel tarafı da farklı türlerinin her birinin farklı iklimlerde, farklı ortamlarda kendine yer edebilmesi ve her birinin dünyamızda yer açabilmesidir. Aşağıda palmiye ağaçların en popüler türlerini görebilirsiniz;

·       Hindistan Cevizi Palmiyesi (Cocos Nucifera): Hindistan cevizi palmiyesi tüm palmiyeler arasında en tanınan olanıdır.

·       Areka Palmiyesi (Dypsis Lutescens): Bir başka çok sevilen palmiye türü de şıklığı ve zarafetiyle tanınan Areka palmiyesi. Özellikle iç mekanlarda yetiştirilmesiyle ünlüdür.

·       Salon Palmiyesi (Chamaedorea Elegans): Salon palmiyesi iç mekan bitkileri arasında en popüler olanlardan biridir. Küçük boyutlarıyla evlerimizde tropikal bir atmosfer yaratır. Gelişimi yavaş olsa da yıllar içinde evinizi daha da güzelleştirecektir.

·       Kentiya Palmiyesi (Howea Forsteriana): Kentiya palmiyesi dayanıklılığıyla tanınır. Birçok farklı iç mekan için uygundur ofisler ve otellerde süs olarak çok fazla kullanılır.

·       Yelken Palmiyesi (Washingtonia): Yelken palmiyesi büyük yapraklarıyla dikkat çeker ve bahçelerde peyzaj düzenlemelerinde sıklıkla kullanılır.

·       Sago Palmiyesi (Cycas Revoluta): Sago palmiyesi aslında palmiye ailesine ait olmasa da palmiye türleri arasında sayılır. Çünkü görünüşü oldukça benzerdir.

·       Kraliçe Palmiyesi (Syagrus Romanzoffiana): Kraliçe palmiyesi adı gibi etkileyici bir görünüme sahiptir. Uzun yaprakları ve hızlı büyüme potansiyeliyle bahçelerin ve parkların favorisidir.

Palmiye Ağacı Bakımı Nasıl Yapılır?

1.    Işık İhtiyacı

Palmiye ağaçları güneşi sever ama doğrudan güneş ışığına maruz kalmamaları gerekir. İç mekanlarda yetiştiriyorsanız parlak ama dolaylı ışık kullanabilirsiniz. Pencere kenarında doğrudan güneş ışığının vurmadığı bir alan doğru olacaktır. Dış mekanlardaysa güneşli ama aşırı sıcak olmayan yerlerde tutmalısınız.

2.     Su İhtiyacı

Palmiye ağaçları nemli ortamları sever ama fazla suyu sevmezler. Toprağının kuru kalmasına izin vermek yerine düzenli aralıklarla su vermelisiniz. Toprağın tamamen suyla dolmasına da dikkat etmenizi öneririz.  Su verirken toprağın üst kısmının kurumasına izin verin ama köklerin su altında kalmasına da engel olun.

3.     Gübreleme

Palmiye ağaçları, büyümek ve sağlıklı kalmak için düzenli beslenmeye ihtiyaç duyar. İlkbahar ve yaz aylarında büyüme döneminde palmiye için uygun olan dengeli bir gübre kullanabilirsiniz. Kış aylarındaysa gübrelemeyi azaltmalısınız çünkü bu dönemde bitkiler daha az büyür ve fazla gübre bitkiye zarar verir.

4.     Isı ve Sıcaklık

Palmiye ağaçları sıcak iklimleri sever ve donma sıcaklıklarına dayanamazlar. İç mekanlarda palmiye ağacınızın 15-25°C arasında bir sıcaklıkta olması doğru olacaktır. Dış mekanda yetiştiriyorsanız soğuk hava akımlarından koruyun. Kışın iç mekanlarda bakıyorsanız ani sıcaklık değişimlerinden kaçının ve palmiye ağacınızı kalorifer ya da klima gibi doğrudan sıcak hava akımlarından uzak tutun.

Palmiye Ağacımın Yaprakları Sararıyor, Ne Yapmalıyım?

Palmiye ağaçlarında yaprak sararması su eksikliği, aşırı su, düşük ışık ya da besin eksikliğinden kaynaklanır. Yapraklar sararıyorsa öncelikle su miktarını kontrol edin. Toprağın üst kısmı kuruyorsa su verin ama köklerin suya batmamasına özen gösterin.

Palmiye Ağacımın Üzerinde Beyaz Lekeler Var, Bunlar Ne Olabilir?

Beyaz lekeler palmiye ağaçlarında sıklıkla zararlı haşereler sebebiyle oluşuyor. Beyaz örümcekler veya unlu bitler böyle lekeler bırakabilir. Bu durumla karşılaşırsanız palmiyenizi su ile iyice yıkayarak zararlı haşerelerden temizlemenizi öneririz.